Kế toán và kiểm toán trong kinh tế thị trường, ngoài vai trò cung cấp thông tin tin cậy cho cai quản và cho các đưa ra quyết định kinh tế – tài chính, còn được thừa nhận là một trong dịch vụ không thể không có của nền kinh tế mở. Kế toán và kiểm toán không chỉ có công cụ quản lý kinh tế – tài chính và cung cấp thông tin hữu ích, phục vụ các quyết định cai trị và kinh doanh, mà còn trở thành một ngành, một lĩnh vực dịch vụ hỗ trợ quản lý kinh doanh quan trọng. Trong thời gian tới, để nâng tầm phát triển của lĩnh vực kế toán – kiểm toán trong bối cảnh hội nhập kinh tế nước ngoài, còn nhiều việc phải làm.

Yêu cầu đổi mới của quá trình hội nhập của kế toán – kiểm toán

Kế toán và kiểm toán với tư cách là 1 trong những ngành, một lĩnh vực Thương mại dịch vụ dịch vụ hiện được quan tâm và hội nhập khá toàn diện. dịch vụ thương mại dịch vụ nói chung, thương mại dịch vụ kế toán và kiểm toán nói riêng trở thành ngành kinh tế quan trọng và chiếm tỷ trọng đáng kể trong Thương mại dịch vụ của từng giang sơn và toàn cầu. tự do thoải mái hoá dịch vụ thương mại dịch vụ, tự do hoá dịch vụ kế toán, dịch vụ kiểm toán đã trở thành mối quan tâm của nhiều tổ quốc, nhất là các nước phát triển.

Xem thêm: Quý doanh nghiệp có nhu cầu cần tư vấn Dịch vụ kế toán trọn gói tại quận phú nhuận vui lòng liên hệ tại đây.

Mục tiêu của tự do thoải mái hoá Thương mại dịch vụ dịch vụ, dịch vụ kế toán và kiểm toán là các quốc gia loại bỏ những giảm bớt, những rào cản đối với buổi giao lưu của pháp nhân và thể nhân nước ngoài trên lãnh thổ nước mình và dành cho nhau quy chế đối xử quốc gia. Theo đó, không có sự phân biệt đối xử trong vận động Thương mại dịch vụ hàng hoá và dịch vụ. Mỗi thành viên phải dành cho dịch vụ của thành viên khác sự đối xử ưu đãi tương tự như như ưu đãi dành cho dịch vụ của mọi thành viên khác.

Các thành viên đều được quyền hưởng lợi từ các cuộc đàm phán về thuế quan, về hàng rào phi thuế quan và mở của thị trường dịch vụ. Nội dung của tự do hoá dịch vụ thương mại dịch vụ, trong số đó có dịch vụ kế toán và kiểm toán được thể hiện qua 4 hình thức là: Cung cấp dịch vụ qua biên giới; Tiêu dùng dịch vụ ở nước ngoài; Hiện diện thương mại; Hiện diện thể nhân.

Trong 4 hình thức cung cấp dịch vụ trên, hình thức cung cấp dịch vụ thông qua sự hiện diện thương mại và hiện diện thể nhân được không ít nước thành viên quan tâm và cũng là hình thức hoạt động có tác dụng, dễ được chấp nhận.

Kế toán và kiểm toán trong kinh tế thị trường, ngoài vai trò cung cấp thông tin tin cậy cho cai quản và cho các quyết định kinh tế – tài chính, đã và đang được thừa nhận là 1 dịch vụ không thể không có của một nền kinh tế mở. Luật pháp của VN và nhiều nước đã thừa nhận và có những quy định mang tính pháp lý về hành nghề kế toán, kiểm toán, về cung cấp dịch vụ kế toán và kiểm toán.

Trong những cam kết ràng buộc mà nước ta phải thực hiện, Việt Nam có lộ trình mở cửa thị trường dịch vụ kế toán, kiểm toán. Sẽ có các công ty dịch vụ kế toán – kiểm toán của nước ngoài được phép Ra đời và chuyển động ở nước ta. Ngược lại, các công ty dịch vụ kế toán – kiểm toán VN sẽ được phép vận động ở nước ngoài với tư cách là nhà đầu tư nước ta đầu tư ra nước ngoài. Các chuyên gia kế toán và các kiểm toán viên có chứng chỉ hành nghề, đủ điều kiện được hành nghề sẽ được phép hành nghề và cung cấp dịch vụ không chỉ ở trong nước mà cả ở nước ngoài.

Thị trường dịch vụ kế toán và kiểm toán thống nhất đang hình thành trong khu vực các nước ASEAN. Đó là 1 trong thực tế, một yêu cầu mới, một cơ hội mới cho sự đi lên và nhất thể hoá nghề Kế toán, kiểm toán trong khu vực. thị phần dịch vụ kế toán-kiểm toán thống nhất đòi hỏi có sự chuẩn bị ở tất cả các nước thành viên về khung khổ pháp lý, về sự hài hoà các chuẩn mực kế toán, chuẩn mực kiểm toán; Thu hẹp khoảng cách của sự biệt lập, về sự phối hợp và thống nhất của chương trình, nội dung đào tạo, huấn luyện thi cử và đánh giá chất lượng đào tạo, chất lượng dịch vụ; về sự thừa nhận lẫn nhau các chứng chỉ hành nghề của mỗi giang sơn… Có những việc phải làm từ phía Nhà nước ở tầm non sông, nhưng cũng có rất nhiều việc phải làm từ bản thân các tổ chức, cá nhân hành nghề, từ phía các tổ chức công việc và nghề nghiệp.

Trong cơ chế kinh tế Thị phần và môi trường mở cửa, hội nhập, yêu cầu đặt ra với kế toán và kiểm toán đã có sự thay đổi căn bản và nâng lên về chất, cụ thể: Cung cấp những thông tin tài chính toàn diện, đầy đủ, kịp thời, tin cẩn cho mọi đối tượng trong và ngoài đơn vị; Thoả mãn yêu cầu quản trị doanh nghiệp (DN), quản trị tài chính; Phân tích và dự báo kinh tế – tài chính Giao hàng điều hành và các quyết định kinh tế – tài chính.

Kế toán, kiểm toán trong nền kinh tế thị trường và yêu cầu đặt ra

Trong nền kinh tế thị phần, tính chất của kế toán và kiểm toán đã có sự thay đổi căn bản, không chỉ thuần tuý là Tổ chức ghi nhận, xử lý và tổng hợp các thông tin kinh tế – tài chính; không những Công cụ kiểm kê, kiểm soát và đo lường chuyển động và hiệu quả kinh tế – tài chính, mà đã trở thành vận động dịch vụ tài chính, một lĩnh vực dịch vụ hỗ trợ hoạt động kinh doanh, giúp đỡ vận động quản lý.

Đây là hoạt động dịch vụ có chất lượng cao, có giá trị pháp lý nhất định và không được phép có sản phẩm hỏng, có dịch vụ thiếu độ tin cậy. Tính tự do, tính khách quan, những bằng chứng pháp lý, phẩm chất công việc và nghề nghiệp và yêu cầu kiểm soát và điều hành chất lượng dịch vụ là đặc điểm vượt trội của kiểu dịch vụ này.

Xuất phát từ đặc điểm và tính chất của kế toán và kiểm toán, những người hành nghề kế toán và kiểm toán trong cơ chế kinh tế Thị phần và hội nhập quốc tế cần đáp ứng được những tiêu chí sau:

1 là, phải có tính chuyên nghiệp và bài bản cao, tâm huyết và trọng trách với nghề. Chỉ có như vậy mới có thể cung cấp những dịch vụ có chất lượng theo yêu cầu của các đối tượng sử dụng dịch vụ trong nền kinh tế.

Hai là, về tài năng chuyên môn, phải có hiểu biết, có kỹ năng, chuyên môn tổ chức, điều hành công việc, có khả năng và sự nhạy cảm, trí tuệ sáng tạo trong xử lý nghiệp vụ, đặc biệt là năng lực xử lý các nghiệp vụ kinh tế tài chính trong một nền kinh tế năng động và hội nhập.

Ba là, về phẩm chất và đạo đức nghề nghiệp và công việc: Trung thực, khách quan và bản lĩnh nghề nghiệp. thuộc lĩnh vực công tác. Bản lĩnh nghề nghiệp của người làm kế toán và kiểm toán rất không chỉ cần thiết trong nghề nghiệp mà còn rất cần thiết cho nền kinh tế, cho xã hội, cho sự lành mạnh trong vận động kinh tế tài chính của đất nước. Bản lĩnh công việc và nghề nghiệp đòi hỏi người làm kế toán phải tôn trọng sự thực và tính khách quan của vận động kinh tế; Các ý kiến và thái độ trước thông tin kinh tế – tài chính phải thể hiện nhiệm vụ và sự vững vàng về chuyên môn, sự tin tưởng và xác thực của bằng chứng, sự mềm mại trong ứng xử và thuyết phục.

Theo đó, năng lực nghề Kế toán, kiểm toán phải đảm bảo những yêu cầu cụ thể sau:

– Có hiểu biết cần thiết về lao lý, đặc biệt là hiểu biết và năng lực chuyên môn vâng lệnh, giải thích các quy định pháp lý về kinh tế – tài chính.

– Có kiến thức tốt về kinh tế – tài chính, hiểu biết sâu về các quy định kế toán và kiểm toán.

– Có tác dụng tổ chức công việc thu thập, xử lý và tổng hợp thông tin kinh tế – tài chính theo yêu cầu quản lý.

– Tham mưu về quản trị DN, trong các ra quyết định, xây dựng chiến lược đầu tư và kinh doanh.

– Có chức năng thích ứng trong môi trường kinh tế đa chiều, luôn biến động.

Những việc cần làm thời gian tới

Theo các chuyên gia, để có thể nâng cao vị thế và chất lượng hoạt động nghề nghiệp kế toán và kiểm toán của nước ta, vẫn còn nhiều việc phải làm, kể cả trước mắt và dài lâu, cụ thể chi tiết:

1 là, thống nhất cao về nhận thức đối với vận động kế toán và kiểm toán, coi trọng đúng mức kế toán và kiểm toán không chỉ với tư cách là công cụ cai trị, là tổ chức hệ thống thông tin, mà cả với tư cách là một ngành dịch vụ – dịch vụ tài chính trợ giúp kinh doanh, hỗ trợ vận hành nền tài chính tổ quốc. Cần nhận thức đúng và đánh giá ảnh hưởng thiết thực của độ tin cậy, tính có lợi của các thông tin kinh tế – tài chính do kế toán cung cấp, được kiểm toán xác nhận phục vụ yêu cầu đưa ra quyết định đầu tư, ra quyết định cai quản và bảo vệ an toàn tài sản tiên của Nhà nước, của nhân dân.

Hai là, tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp lý về tài chính, về kế toán và kiểm toán, trước hết là quy định pháp lý về tài chính nhà nước, về kiểm toán chủ quyền, về kiểm soát điều hành và kiểm toán nội bộ. Rà soát và bổ sung những quy định pháp lý về kế toán, về kiểm toán nhà nước, về hành nghề kế toán, kiểm toán, đảm bảo một khuôn khổ pháp lý hoàn chỉnh cho kế toán và kiểm toán trong kinh tế thị trường phù hợp với nước ta và tiếp thu có chọn lọc các nguyên tắc, thông lệ và chuẩn mực nước ngoài; Nghiên cứu và điều chỉnh các quy định pháp lý về tiêu chuẩn, chức danh, chức năng và quyền hạn của chuyên gia kế toán, kế toán viên công chứng, kế toán viên có chứng chỉ hành nghề, kiểm toán viên và kiểm toán viên có chứng chỉ hành nghề, tránh sự nhầm lẫn và ngộ nhận như hiện giờ; Có sự thống nhất trong các Hội viên Liên đoàn kế toán các nước ASEAN (AFA) và cân xứng tiêu chuẩn, tiêu chí của Việt Nam.

Ba là, đổi mới chương trình, nội dung, phương thức và nâng cao chất lượng đào tạo kế toán, kiểm toán ở mọi trình độ, mọi cấp độ; Bồi dưỡng kế toán trưởng, thi tuyển chuyên gia kế toán và kiểm toán viên; tích cực tham gia và thúc đẩy các thành viên của AFA, tạo lập quan hệ hợp tác trong đào tạo, huấn luyện, cấp chứng chỉ hành nghề và quy chế công nhận chứng chỉ hành nghề giữa các tổ chức thành viên; Hình thành chương trình và nội dung đào tạo, huấn luyện và đào tạo kế toán và kiểm toán dùng chung cho các nước ASEAN.

Bốn là, tăng cường cai quản, kiểm soát đạo đức hành nghề và chất lượng hành nghề kế toán và kiểm toán. đây chính là công việc mới nhưng rất cần thiết để nâng cao vị thế và chất lượng công việc và nghề nghiệp

Năm là, tăng cường vai trò và chất lượng hoạt động vui chơi của tổ chức nghề nghiệp. Trong thời gian qua, Hội Kế toán và Kiểm toán nước ta (VAA) – thành viên của AFA đã và đang tham gia tích cực vào các vận động, góp thêm phần quan trọng vào sự tiến lên nghề nghiệp trong khoanh vùng và nâng cao vị thế AFA trong Quanh Vùng và quả đât. Hội đã liên tiếp đưa ra các sáng kiến nghề nghiệp và công việc, trong số đó có sáng kiến về hợp tác và ký kết đào tạo và huấn luyện nghề nghiệp, thống nhất chương trình, nội dung đào tạo, huấn luyện và đào tạo, cấp chứng chỉ hành nghề và thừa nhận chứng chỉ hành nghề kế toán và kiểm toán.

Hội và các tổ chức thành viên đang lành mạnh và tích cực tiến hành công việc quản lý hành nghề kế toán và kiểm toán do Bộ Tài chính chuyển giao. Nhằm đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh mới, tới đây, Hội cần đổi mới mạnh hơn, nhiều hơn cả về tổ chức, phương thức chuyển động và nội dụng vận động để triển khai tốt chức năng là nơi tập hợp và kiểm soát điều hành công việc và nghề nghiệp.

Kết luận, trước yêu cầu của nền kinh tế chuyển đổi và trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, kế toán, kiểm toán nước ta được xây dựng và cải tiến và phát triển cùng với việc tiếp tục tạo lập hoàn chỉnh khuôn khổ pháp lý, tăng cường chuyển động các tổ chức nghề nghiệp. Do vậy, thời gian tới cần tiếp tục phát triển về số lượng, quy mô các tổ chức dịch vụ, phát triển kiểu dịch vụ và phạm vi cung cấp; đồng thời, bức tốc, thúc đẩy chất lượng dịch vụ và hiệu quả hoạt động, tăng cường cai quản nhằm trở nên tân tiến các vận động kế toán, kiểm toán, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng và ổn định kinh tế.

Mặt khác, cần chú trọng phát triển các chuyển động dịch vụ kế toán, kiểm toán theo khuynh hướng phát triển của các nước trong Quanh Vùng và quốc tế. sự đi lên cả về số lượng, chất lượng, nâng cao tài năng nghề nghiệp và công việc sẽ từng bước khẳng định vị trí kế toán, kiểm toán VN trong Quanh Vùng và nước ngoài thông qua hoạt động của cán bộ làm kế toán – kiểm toán, các tổ chức nghề nghiệp kế toán (hội kế toán, kiểm toán), tổ chức tư vấn nghề nghiệp.

Tài liệu tham khảo:

1. Quốc hội (2015), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kế toán;

2. Bộ Tài chính (2016), Nghị định 174/2016/NĐ-CP ngày 30/12/2016 quy định 1 số điều của Luật Kế toán;

3. Một số website: mof.gov.vn,.sav.gov.vn, vaa.net.vn, vacpa.org.vn.