Khi việc đặt barie trên vỉa hè là sai luật, thì vấn đề này không chỉ thể hiện tình trạng lỏng lẻo trong việc nắm luật, hiểu luật, mà còn biểu hiện những khoảng trống trong nhiệm vụ của các cơ quan chức năng trong việc ngăn chặn và xử lý các hành vi sai phạm.

Sáng 9/2, phần vỉa hè của các tuyến phố Pasteur, Lý Tự Trọng, Nguyễn Bỉnh Khiêm của quận 1, TP.HCM đã được gắn các thanh barie, với lý do để ngăn xe máy chạy lên vỉa hè.

Trên thực tế, hình ảnh những thanh chắn này đã không còn là điều gì mới tại nhiều điểm ở TP.HCM, ngoại trừ với người lần đầu tiên đi bộ dọc theo những con đường ở thành phố này. Từ lâu, tại những công viên như Công viên Gia Định, 23-9, 30-4, dọc hai bờ kè đường Trường Sa – Hoàng Sa… đã có khá nhiều các barie chắn ngang, dọc. Không chỉ các barie, nhiều rào chắn cao ngang thân người còn được sắp đặt dọc bên ngoài tựa như những hàng rào bảo vệ công viên. 1 phần vì dân không biết luật, phần khác chắc hẳn rằng vì các thanh chắn, rào chắn xuất hiện quá nhiều khiến không ít người dân đi bộ dù thấy phiền toái nhưng không biết việc làm đó là sai luật.

Chỉ khi việc lắp đặt các barie như thế được UBND quận 1 công khai cho hay áp dụng là để ngăn xe máy chạy trên vỉa hè, đồng thời các lực lượng trật tự đô thị, CSGT, CSTT,… được huy động rầm rộ để xử lý các trường hợp lấn chiếm vỉa hè, lòng đường tại phường Tân Định, các giao lộ thuộc phường Bến Thành và Bến Nghé… thì sự việc mới được cảnh báo là trái với Luật Giao thông đường bộ.

Lắp barie trên vỉa hè không phải là biện pháp để ngăn chặn xe máy phạm luật, mà còn gây cản trở, rất nguy hiểm cho người đi bộ, đặc biệt với người khiếm thị, người khuyết tật. (Ảnh: plo.vn)

Khi chính sách ‘thí điểm’ trái với luật

Luật Giao thông đường bộ đề ra nguyên tắc: hoạt động giao thông đường bộ phải bảo đảm tiếp nối, trật tự, an toàn, tác dụng (khoản 1, Điều 4). Việc đặt barie chưa bảo đảm được nguyên tắc này vì gây ra nguy cơ tai nạn cho người tham gia giao thông, ở chỗ này là người đi bộ.

Đối với việc xây dựng mới, nâng cấp và cải tạo công trình đường bộ, theo khoản 1, Điều 44, phải bảo đảm kỹ thuật và điều kiện an toàn giao thông cho người, phương tiện tham gia giao thông đường bộ, trong số ấy có người đi bộ và người khuyết tật. Các công trình như biển báo hiệu, cọc tiêu, rào chắn… là nhằm báo hiệu đường bộ (Điều 45), không có chức năng ngăn chặn hành vi vi phạm. Ngoài ra, Điều 8 luật này còn quy định rõ trong các hành vi bị nghiêm cấm có các hành vi như đặt, để chướng ngại vật trái phép trên đường; đặt, rải vật nhọn, đổ chất gây trơn trên đường; để trái phép vật liệu, phế thải, thải rác ra đường; sử dụng lòng đường, lề đường, hè phố trái phép.

Đáng chăm chú, khoản 2 Điều 35 quy định rõ 1 trong số những hành vi không được thực hiện trên đường bộ là lắp đặt biển hiệu, biển quảng cáo hoặc thiết bị khác làm giảm sự chú ý, gây nhầm lẫn nội dung biển báo hiệu hoặc gây cản trở người tham gia giao thông.

Theo đó, việc dựng barie với mục đích lập lại trật tự lòng lề đường, không cho xe máy lưu thông trên vỉa hè là trái với mục đích và yêu cầu của việc xây dựng, nâng cấp và cải tạo công trình đường bộ, trái với các quy định đã được nêu rõ trong các điều 8 và 35 của bộ luật.

Vui lòng liên hệ PTH Vina để được tư vấn: barie tu dong chi tiết và miễn phí

Xử phạt người đi xe máy vi phạm như thế nào?

Theo khoản 6, Điều 4 Luật Giao thông đường bộ, mọi hành vi phạm luật pháp luật giao thông đường bộ phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời, xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.

Điểm g khoản 4 Điều 6 Nghị định 46/2016 của Chính phủ quy định hành vi điều khiển mô tô, xe máy, xe máy điện đi trên hè phố bị phạt tiền từ 300.000 đến 400.000 đồng.

Như vậy, pháp luật đã có quy định cấm hành vi chạy xe máy lên vỉa hè. Việc lắp barie không những vi phạm Luật Giao thông đường bộ, mà còn tạo tình trạng chồng chéo về quy định trong khi các cơ quan chức năng không đảm bảo triển khai nhiệm vụ trong giữ gìn trật tự đô thị, bảo đảm an toàn giao thông đường bộ cho người đi bộ.

Việc gắn barie chưa được UBND TP chấp thuận

Ông Đoàn Ngọc Hải, Phó chủ tịch UBND quận 1, cho biết việc Khu Quản lý giao thông đô thị số 1 tiến hành lắp barie dành cho người đi bộ trên địa bàn quận vẫn chưa được UBND TP.HCM chấp thuận.

Nhưng trong một bài phỏng vấn, ông Hải cam kết: “Chúng tôi chấp nhận đụng chạm để trật tự, văn minh đô thị được tốt hơn”, đồng thời hôm 13/2 trực tiếp ra hiện trường chỉ đạo các nhóm chức năng xử lý, xử phạt các vi phạm luật lấn chiếm lòng, lề đường trên địa bàn.

Ngày 14/2, UBND quận 1 gửi văn bản kiến nghị Sở Giao thông Vận tải TP.HCM xem xét lại tính pháp lý và tính phù hợp của việc này, đồng thời đề xuất hướng xử lý phù hợp hơn để tránh gây xáo trộn thói quen đi bộ trên vỉa hè của người dân. Còn đại diện ông Ngô Hải Đường, Trưởng Phòng Quản lý khai thác hạ tầng giao thông đường bộ (thuộc Sở GTVT TP.HCM) thì cho rằng là Sở GTVT giao Khu Quản lý giao thông đô thị số 1 làm thí điểm để chống nạn xe máy leo lề, hiệu quả mới làm tiếp.

Quyền Giám đốc Trung tâm Khuyết tật và Phát triển (DRD) – bà Lưu Thị Ánh Loan cho biết trung tâm sẽ tiến hành khảo sát và lấy ý kiến người khuyết tật để ý kiến đề nghị lên Sở GTVT TP và UBND TP về vụ việc này trong thời gian sớm nhất.