Không chỉ dừng lại ở việc đầu tư máy móc thiết bị, các yếu tố từ năng lực chuyên môn, phương thức phục vụ… mới là những yếu tố then chốt để doanh nghiệp Việt Nam có khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp nước ngoài.Đức Duy –

Bạn quan tâm đến : Xe tải veam vui lòng liên hệ Công ty TNHH MTV Sài Gòn Phương Nam

Nhiều sản phẩm máy nông nghiệp & trồng trọt đã được VEAM nội địa hóa. (Ảnh: Doãn Đức/Vietnam+)

Sau không ít năm tham gia liên doanh với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), ông Bùi Quang Chuyện, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty máy động lực và máy nông nghiệp trồng trọt (VEAM) đã chia sẻ những kinh nghiệm để rất có khả năng thành công và vươn lên thành một doanh nghiệp top đầu trong lĩnh vực công nghiệp trợ giúp.

– Ông đánh giá thế nào về ngành công nghiệp phụ trợ của Việt Nam bây giờ?

Ông Bùi Quang Chuyện: rất có khả năng nói ngành công nghiệp hỗ trợ đã được Chính phủ hết sức quan tâm và Nghị định số 111/CP năm 2015 được ban hành với kim chỉ nam là cải tiến và phát triển ngành công nghiệp này.

Trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam một phần là do trình độ chuyên môn kỹ thuật còn giảm bớt, phần là khó khăn về mặt tài chính vì vậy ngành công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam thực sự đã có bước phát triển nhưng vẫn chưa theo kịp yêu cầu cải tiến và phát triển của đất nước và chưa cung ứng được những kỳ vọng của Chính phủ và Nhà nước.

Trong bối cảnh giờ đây, công nghiệp hỗ trợ đã được Đảng và Nhà nước hoạch định về mặt chính sách, Tuy nhiên vẫn còn nhiều bất cập, trong đó là những chính sách về hỗ trợ lãi suất ngân hàng với các dự án đầu tư còn chưa phù hợp, còn cao. 

Ngoài ra, nhiều địa phương cũng chưa có phương án hỗ trợ cho việc khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào công nghiệp hỗ trợ. Chưa có đầu tư hỗ trợ về công nghệ, bàn giao công nghệ, chưa có cơ chế về thuế, đặc biệt là ngành máy động lực và máy NNTT thì chúng tôi đang gặp phải trở ngại đó là thuế nhập khẩu đối với nguyên liệu, nhiên liệu để sản xuất động cơ, máy nông nghiệp và các ngành công nghiệp hỗ trợ bây giờ thì không được hoàn thuế và đó là sự bất cập rất cao.

Ông Bùi Quang Chuyện, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp trồng trọt. (Ảnh: Doãn Đức/Vietnam+)
– Doanh nghiệp FDI hay than thở để tìm được các nhà đáp ứng các sản phẩm công nghiệp phụ trợ tại nước ta khá khó khăn, vậy theo ông để tham gia chuỗi giá trị cần đáp ứng được những yêu cầu nào?

Ông Bùi Quang Chuyện: Đối với ngành công nghiệp hỗ trợ để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, cụ thể chi tiết là lĩnh vực ôtô đòi hỏi chuyên môn công nghệ sản xuất không hề nhỏ, đảm bảo an toàn cạnh tranh về chất số lượng hàng hóa, cạnh tranh về Chi tiêu, mẫu mã, cạnh tranh về phương thức giao nhận hàng… không hề ít những yếu tố để có khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng của doanh nghiệp FDI.

Hiện VEAM có 3 Công ty tập trung sản xuất về công nghiệp hỗ trợ, đó là Công ty phụ tùng máy số 1, Công ty cơ khí Phổ Yến (FOMECO) và Công ty Diesel Sông Công và 70% sản lượng của 3 đơn vị này đang cung cấp cho doanh nghiệp nước Nhật sản xuất xe máy, những chi tiết do doanh nghiệp Japan đặt đơn hàng.

Qua kinh nghiệm thực tế có thể thấy, doanh nghiệp phải đầu tư thiết bị với công nghệ rất cao, tính chính xác và năng suất lao động của các thiết bị này được coi trọng hàng đầu.

Bên cạnh đó, để vận hành khai thác những thiết bị này, VEAM phải đưa lực lượng lao động đi đào tạo, bồi dưỡng ở nước ngoài. Trong khi VEAM cũng phải thuê các chuyên gia đến trực tiếp các doanh nghiệp để đào tạo, bồi dưỡng cho nhân viên, có như vậy mới tham gia được vào chuỗi cung ứng của nước Nhật được.

– Đợt IPO vừa qua của VEAM có những doanh nghiệp nước ngoài nào trong lĩnh vực chuyên ngành mua cổ phần của Tổng công ty không thưa ông?

Ông Bùi Quang Chuyện: Trong tổng số 240 nhà đầu tư tham gia đợt IPO ngày 30/8/2016 chủ yếu là nhà đầu tư tài chính và có 1 số nhà đầu tư vừa trong lĩnh vực tài chính vừa trong lĩnh vực ôtô.

Thực tế, vẫn chưa có nhà đầu tư nào trong lĩnh vực máy NNTT tham gia mua cổ phần của VEAM bởi lẽ ở lĩnh vực này ngay cả các nước trở nên tân tiến như Japan, Hàn Quốc thì năng lực chuyên môn sinh lời không cao, vốn đầu tư nhiều, vì vậy các doanh nghiệp nước ngoài cũng chưa mặn mà lắm trong việc đầu tư vào lĩnh vực này.

Tuy nhiên, với VEAM đây là nhiệm vụ chính trị và phải sản xuất các máy nông nghiệp "Made in Vietnam". 

– Các doanh nghiệp nước ngoài chưa mặn mà với lĩnh vực máy nông nghiệp trồng trọt, nhưng thực tế sản phẩm này đang phải cạnh tranh gay gắt với hàng Trung Quốc, vậy ông có đánh giá như thế nào?

Ông Bùi Quang Chuyện: Trong lĩnh vực máy NNTT chiến lược của VEAM là lấy chất lượng làm chính. Để cạnh tranh với máy giá rẻ từ Trung Hoa, Ấn Độ thì VEAM phải bằng kĩ năng của mình, công nghệ để vượt trội về mặt chất lượng.

VEAM không chạy đua với các sản phẩm cùng loại của Trung Quốc, Ấn Độ về giá mà chỉ chay đua về chất lượng, tập trung rất mạnh vào việc bảo hành, bảo dưỡng cung ứng yêu cầu của người sử dụng.

– Các doanh nghiệp của VEAM đã tham gia các liên doanh lớn như Honda, Toyota, Ford… vậy cần có bước đi chi tiết ra sao để rất có thể làm chủ và tiếp cận được khoa học công nghệ, từ đó tham gia sâu vào chuỗi cung cấp?

Ông Bùi Quang Chuyện: Hiện VEAM đã cử cán bộ sang một số doanh nghiệp nước ngoài như Honda VietNam, Toyota VietNam để giữ chức vụ lãnh đạo và Hội đồng quản trị trong liên doanh, đồng thời nhiều cán bộ cũng giữ chức vụ Trưởng phòng, Trưởng các dây chuyền sản xuất để tiếp cận công nghệ.

Đặc biệt, đối với Công ty Ford VietNam hiện Tổng Giám đốc đến các vị trí chủ chốt đều là người của Việt Nam, vì thế việc chuyển nhượng bàn giao để nắm bắt dần công nghệ và để chuyển nhượng bàn giao sau khi kết thúc liên doanh là có thể.

Tuy vậy, chúng tôi quan tâm chủ yếu đến lĩnh vực ôtô, còn lĩnh vực xe máy tôi cho rằng sau thời điểm 2020 sản lượng xe sẽ giảm dần do bão hòa nên VEAM quan tâm chủ yếu và tập trung đầu tư cũng tương tự là học hỏi và giao lưu kinh nghiệm chuyển giao công nghệ về sản xuất lĩnh vực ôtô.

trong những dòng xe ôtô được VEAM sản xuất và nội địa hóa. (Ảnh: Đoãn Đức/Vietnam+)
– Thực tế lĩnh vực ôtô của nước ta đang rất khó khăn, trong khi thời khắc tới VEAM vẫn tập trung vào lĩnh vực này, liệu đây có phải bước đi mạo hiểm không thưa ông?

Ông Bùi Quang Chuyện: Đối với lĩnh vực ôtô con, VEAM tiếp tục tham gia đầu tư tài chính với các liên doanh như Toyota và Honda.

Còn đối với Tổng công ty VEAM hiện có nhà máy VEAM ôtô ở Thanh Hóa và mục tiêu là mỗi năm tăng từ 20-30% sản lượng, chủ yếu đáp ứng mẫu xe tải, sau này tiến tới sản xuất dòng xe buýt và đây chính là 2 mẫu xe chiến lược đã được Chính phủ khẳng định trong khoảng thời gian tới và VEAM có chiến lược đầu tư phát triển thông qua viêc sâu xa Phần Trăm nội địa hóa, sâu xa hàm lượng công nghệ, nâng cao chất số lượng sản phẩm xe tải.

Chúng tôi hy vọng thời gian tới VEAM sẽ chuyên sâu thị phần của mình đối với ô tô tải, thông qua đó hạn chế nhập khẩu mẫu xe tải nhập khẩu từ Trung Quốc như hiện nay.

– Tức là VEAM chỉ tập trung vào loại xe chiến lược phải không ông?

Ông Bùi Quang Chuyện: Đúng vậy, chúng tôi chỉ tập trung vào dòng xe chiến lược để đầu tư và phát triển.